1922 с. муус устар 27 күнүгэр Саха Автономнай Сэбиэскэй Социалистическай Өрөспүүбүлүкэтэ тэриллибитэ. Бу хотугу кыраайбыт сайдыытыгар быһаарыылаах түгэнинэн буолбута. Биһиги Саха Автономнай Сэбиэскэй Социалистическай Өрөспүүбүлүкэбитин төрүттэспит дьону – Былатыан Ойуунускайы, Максим Аммосовы, Исидор Бараховы, биир дойдулаахтарбытын Степан Аржаковы, Степан Гоголевы, Саха Өрөспүүбүлүкэтин 17 сыл салайбыт уҺулуччулаах, өркөн өйдөөх Гавриил Чиряевы онтон да атыттары өрүү махтана ахтабыт, саныыбыт, сүгүрүйэбит.
Бу кʏнʏ нэһилиэкпитигэр ʏɵрэн — кɵтɵн туран бэлиэтээтибит. Тэрээһин ʏɵрʏʏлээх чааһа Сахабыт сирин Өрɵгɵйʏн ырыатынан саҕаланна. Эҕэрдэ тылы эттилэр тыа сирин тʏɵлбэтин дьаьалтатын баьылыгын солбуйааччыта Айталина Афанасьевна Колтовская, бэтэрээннэр сэбиэттэрин салайааччыта Март Михайлович Спиридонов, Н.И.Афанасьев аатынан орто оскуола дириэктэрэ Николай Николаевич Гоголев уонна бала5ан дьиэбит хаьаайката Наталья Трофимовна Прокопьева.
Сахабыт сирин уруйдуур – айхаллыыр ырыалар ылланнылар.
Ол кэннэ мустубут дьон кʏргʏɵм оһуокайдаан саха буоларбытынан киэн тутта сананныбыт.
«Харыстыаҕыҥ ʏйэлээх ɵйдɵбʏлʏ» диэн Улуу Кыайыы ʏбʏлʏɵйдээх сылынан киэн туттар бэтэрээннэрбитигэр анаммыт быыстапка уонна Өрɵспʏʏбʏлʏкэ кʏнʏгэр аналлаах кинигэ, хаартыска быыстапкалара дьон болҕомтотун ыллылар. Быыстапка матырыйаалларын Мария Михайловна Фомина, Айталина Гаврильевна Шелехова уонна Саргылана Петровна Каратаева хомуйан туруордулар.
Балаҕан дьиэбит хаһаайката ɵрʏʏ да буоларын курдук сахалыы астаах сандалы тардан бар дьонун кʏндʏлээтэ. Быырпа5ыттан саҕалаан ɵбʏгэлэрбититтэн илдьэ кэлбит сахалыы аспыт арааһа: кʏɵрчэх, сахалыы лэппиэскэ, баахыла, алаадьы, сылгы хартата, халадьыас сандалы хотойорунан тардыллыбыт.
Мантан салгыы тʏɵлбэлэринэн остуол оонньуутугар кʏрэхтэһии тэрилиннэ. Хас биирдии тʏɵлбэттэн 5 киһилээх саастарынан хамаандалар хаамыска, хабылык кɵрʏҥэр кʏрэхтэстилэр. Сытыы киирсилэр тʏмʏктэринэн 1 миэстэни – «Сайдам» тʏɵлбэ (салайааччы А.Г.Шелехова) хамаандата ылан кыайыы ɵрɵгɵйʏн биллилэр. 2 миэстэ «Кʏндэ» тʏɵлбэ (салайааччы С.А. Готовцева) уонна 3 миэстэ «Кэскил» тʏɵлбэ (салайааччы У.В.Фомина) хамаандалара буоллулар. Кыайыылаахтар мэдээллэринэн, дипломнарынан наҕараадаланнылар.
Дьэ ити курдук Өрɵспʏʏбʏлʏкэбит кʏнʏн ʏрдʏк таһымнаахтык бэлиэтээтибит. Тэрээһиҥҥэ, оонньууга көхтөөх кыттыыны ылбыт нэһилиэкпит олохтоохторугар махталбытын тиэрдэбит.
Өрүү бу курдук көхтөөх, иллээх, барыга бары инники буоларгытыгар баҕарабыт!
САХА ӨРӨСПҮҮБҮЛҮКЭТИН КҮНҮНЭН УРУЙ-АЙХАЛ БУОЛУОХТУН!
